Nowe spojrzenie na psychologię

W czasach, gdy psychologia koncentrowała się głównie na problemach i zaburzeniach, Viktor Frankl zaproponował coś zupełnie innego.
Zamiast pytać: „co jest z człowiekiem nie tak?”, zapytał:

„Co sprawia, że człowiek chce żyć – nawet w najtrudniejszych warunkach?”

Tak narodziła się logoterapia – podejście, które stawia w centrum poszukiwanie sensu życia.

Kim był Viktor Frankl

Frankl był austriackim psychiatrą i neurologiem, a jego teoria zrodziła się z najtrudniejszych doświadczeń.
Podczas II wojny światowej trafił do obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie stracił większość rodziny.

W obliczu cierpienia, głodu i niepewności odkrył coś głęboko ludzkiego – że nawet w nieludzkich warunkach człowiek może zachować sens i godność.

Frankl wspominał, że więźniowie, którzy potrafili nadać swojemu cierpieniu znaczenie, mieli większe szanse na przetrwanie.
To nie warunki decydowały o ich sile, lecz wewnętrzna postawa – przekonanie, że życie nadal ma wartość.

Sens życia według logoterapii

Dla Frankla sens życia nie był abstrakcyjny.
To coś, co każdy z nas może odkrywać na nowo w różnych etapach życia.
Nie istnieje jeden, uniwersalny sens – to, co nadaje znaczenie dziś, jutro może się zmienić.

Sens jest indywidualny, dynamiczny i osobisty.

Według logoterapii człowiek może odnaleźć sens na trzy sposoby:

1. Poprzez tworzenie – pracę, działania, twórczość, wszystko to, co wnosimy do świata.

2. Poprzez relacje i miłość – kontakt z drugim człowiekiem, empatię, bliskość.

3. Poprzez postawę wobec cierpienia – gdy nie da się uniknąć bólu, można nadać mu znaczenie przez sposób, w jaki go przeżywamy.

Frankl pisał:

„Człowiekowi można odebrać wszystko, oprócz jednej rzeczy – wolności wyboru swojego nastawienia w każdych okolicznościach.”

Cierpienie, które można przemienić

Frankl podkreślał, że celem życia nie jest unikanie bólu ani dążenie do przyjemności, lecz znalezienie sensu.

W obozie był wielokrotnie doprowadzany pod ścianę – dosłownie i symbolicznie.
Po latach wspominał, że trzymała go przy życiu myśl, iż kiedyś będzie siedział w sali wykładowej i opowiadał studentom o tym „eksperymencie”.

To właśnie wizja przyszłości, nawet jeśli wydawała się nierealna, dawała mu siłę.

Dla Frankla cierpienie nie było czymś, czego należy szukać, ale też nie czymś, czego trzeba się bać.
Jeśli nie można go uniknąć – można nadać mu sens poprzez świadomą postawę wobec niego.

Sens życia a codzienność

W codziennym życiu sens przejawia się w małych działaniach – w pracy, relacjach, twórczości, trosce o innych.
Frankl uważał, że każdy człowiek ma swoje powołanie, które nadaje jego życiu kierunek.

Nie zawsze jest ono spektakularne – czasem to po prostu uczciwe wykonywanie pracy, wychowanie dziecka czy pomoc komuś w potrzebie.
To właśnie dzięki takim działaniom człowiek odkrywa swoją wartość i sprawczość.

Dla Frankla praca była formą dialogu z samym sobą – sposobem na samopoznanie i rozwój.

Dlaczego jego myśl nadal jest aktualna

Choć od publikacji książki „Człowiek w poszukiwaniu sensu” minęło wiele lat, idee Frankla pozostają aktualne.

W świecie pośpiechu, porównań i presji sukcesu logoterapia przypomina:

Nie chodzi o to, by życie było łatwe – chodzi o to, by miało znaczenie.

Frankl pokazał, że nawet w cierpieniu można odnaleźć wolność, jeśli zachowamy zdolność do nadawania sensu temu, co nas spotyka.

Logoterapia – sposób myślenia o życiu

Logoterapia to nie tylko metoda terapeutyczna, ale także filozofia życia.
Pomaga zrozumieć, że sens nie jest czymś, co się „ma” – to coś, co się nieustannie odkrywa.

Każdy dzień może być krokiem w stronę jego odnalezienia – w pracy, relacjach, czy w odwadze stawiania czoła trudnościom.

„Ten, kto ma dlaczego, zniesie niemal każde jak.”
— Viktor E. Frankl